Wsparcie pacjenta w terapii

Dieta

Czy wiesz, że w przypadku 30% nowotworów istnieje związek między sposobem odżywiania a rozwojem choroby?
Zależnie od tego jaką żywność będziemy wybierać, może ona zwiększać lub zmniejszać ryzyko nowotworu.

Do czynników, które zwiększają ryzyko rozwoju raka zaliczamy także:

• palenie tytoniu
• nadmiar alkoholu
• otyłość
• mała aktywność fizyczna

Dietę, którą można stosować w trakcie profilaktyki jest dieta antynowotworowa, której celem jest zapobiegać zachorowaniu na raka u osoby zdrowej. Pamiętajmy, że nasz organizm jest złożonym mechanizmem, na który wpływ ma wiele czynników, dlatego też należy wziąć pod uwagę, iż stosowanie wyłącznie diety antyrakowej sprawi, że nie zachorujemy.
Produkty roślinne, warzywa i owoce wytwarzają specjalne substancje, tzw. związki fitochemiczne, które pełnią w roślinie funkcje obronne. Są to związki, które działają antyoksydacyjnie, chronią roślinę przed szkodliwymi czynnikami środowiskowymi, są substancjami bioaktywnymi, które działają zapobiegawczo i leczniczo u ludzi. Korzyścią diety antynowotworowej jest również, to że bazuje ona na warzywach i owocach, których powinniśmy zjadać w ilości 3 porcje warzyw i 2 porcje owoców, zaś mięso jest dodatkiem.

Do produktów antynowotworowych zaliczamy:

• warzywa bogate w karotenoidy; marchew, pomidor, batat, dynia, cukinia
• warzywa krzyżowe; brokuł, kapusta, brukselka, kalafior
• warzywa strączkowe; groch, soczewica, fasola
• czosnek, cebula, por, szczypiorek
• cytrusy: cytryny, pomarańcze, mandarynki, grejpfruty
• owoce jagodowe; jagody, borówki, maliny, truskawki, żurawina, jeżyny
• kiszonki
• jogurt naturalny, kefir
• kakao, gorzka czekolada
• soja
• kurkuma, cynamon
• imbir
• zielona herbata
• rozmaryn, oregano, bazylia, tymianek, pietruszka, majeranek

Komponując dietę antynowotworową należy uwzględnić produkty zbożowe z ciemnej mąki (pieczywo, makarony), kasze, płatki owsiane oraz produktów będących źródłem kwasów tłuszczowych omega-3 (ryby, olej lniany, oliwa z oliwek).

Dieta antynowotworowa nie jest lekiem, który leczy raka jest jedynie czynnikiem, który wspomaga i chroni przed zachorowaniem (jest działaniem profilaktycznym). Niestety bardzo często pacjenci rozumieją dietę antynowotworową jako coś co leczy raka. W trakcie leczenia onkologicznego dieta powinna być dobrana indywidualnie dla każdego pacjenta, uwzględniająca rodzaj stosowanego leczenia, typ nowotworu, aktualny stan zdrowia i samopoczucie chorego.

 

Psycholog

Psychoonkolog to osoba, która specjalizuje się w pomocy pacjentom zmagającym się z chorobą onkologiczną, osobom, które są po przebytej chorobie oraz ich bliskim i otoczeniu. Zaangażowanie takiego specjalisty w proces leczenia może przyjmować różne wymiary – edukacja, wsparcie i motywacja, towarzyszenie, terapia odpowiadająca na potrzeby pacjenta.

Jakiej pomocy mogę oczekiwać od psychoonkologa?

Psychoonkolog może towarzyszyć choremu od diagnozy, poprzez cały proces leczenia do wyzdrowienia bądź śmierci. Korzysta przy tym z różnych sposobów pomagania. Jednym z nich jest rozmowa psychologiczna, w czasie której korzystający mają przede wszystkim okazję, by wypowiedzieć swoje myśli, emocje, obawy i wątpliwości związane z doświadczaniem choroby. W rozmowie pacjent ma szansę usłyszeć siebie, przyjrzeć się swojej postawie wobec choroby. Już od momentu diagnozy, na początkowych i kolejnych etapach leczenia (w trakcie radioterapii, chemioterapii, immunoterapii itp.) możemy korzystać ze wsparcia, by odszukiwać w sobie siły i motywację do zdrowienia, wzmacniać nadzieję i pokonywać kryzysy. Zaangażowanie pacjenta to ważny aspekt całego procesu leczenia – w tym również może pomóc psychoonkolog, wskazując obszary, na które pacjent ma wpływ.

Od psychologa możemy dowiedzieć się o technikach relaksacji, radzenia sobie ze stresem czy „dyskutowania” z własnymi myślami, by były bardziej zdrowe i wspierające. W sytuacji pogorszenia stanu zdrowia, gdy leczenie nie przynosi oczekiwanych rezultatów psychoonkolog może towarzyszyć pacjentowi i jego rodzinie w zadbaniu o jakość życia pacjenta i rozwiązywaniu trudności związanych z tym etapem życia, jakim jest umieranie.

Choroba onkologiczna zmienia dotychczasowe życie w każdej rodzinie. Zdarza się, że komunikacja między chorym a jego bliskimi jest nieefektywna, rozmowa z psychoonkologiem na ten temat może wpłynąć na poprawę w relacjach. Członkowie rodzin mogą korzystać z pomocy psychoonkologa, gdy nie wiedzą jak wspierać swojego chorego. Spotkania takie mogą pomóc wspierającym w lepszym zrozumieniu pacjenta na wszystkich etapach leczenia i zaawansowania choroby. Czasami rodzina potrzebuje skorzystać z takiej pomocy wcześniej niż sam pacjent jest na nią gotowy. To pacjent decyduje czy i kiedy zechce skorzystać ze wsparcia, jakie oferuje psychoonkolog.

Opracowała: Milena Milczuk, psychoonkolog CDiTO Zamość